Duru Zaman

M.Kemal'e Dördüncü Rütbe'den Osmani Nişanı

6 KASIM 1913

Kişi:

11 OCAK 1914

Kişi:

M.KEMAL ÖZLÜK DOSYASI: 29 Kânunuevvel 329 (11 Ocak 1914) tarihinde Sofya-Belgrat-Çetine Sefaretleri Ataşemiliterliği'ne tayin buyrulmuştur.

M.Kemal Kaymakam (Yarbay)

1 MART 1914

Kişi:

M.Kemal'e Şövalye Rütbesinden Legion D'Honneur Nişanı

11 MART 1914

Kişi:

S. V. Mehmed Reşad Said Halim Paşa M.Kemal Fransa

16 TEMMUZ 1914

İç:

Mustafa Kemal, savaş durumunda tarafsızlık politikasının izlenmesini gerektiğini belirten resmi bir yazıyı Harbiye Nezareti'ne gönderdi.

4 AĞUSTOS 1914

Kişi:

M.KEMAL ÖZLÜK DOSYASI: 22 Temmuz 330 (4 Ağustos 1914) tarihinde Sırbistan Ataşemiliterliği'ne tayin kılınmış ise de Sofya Ataşemiliterliği'ne ipka edilmiştir.

29 KASIM 1914

Kişi:

M.KEMAL ÖZLÜK DOSYASI: 16 Teşrinisani 330 (29 Kasım 1914) tarihinde iki sene kıdem zammı verilmiştir.

M.Kemal Çanakkale'de İhtiyat Kuvveti Komutanı

20 OCAK 1915

Kişi:

S. V. Mehmed Reşad Said Halim Paşa { 1915 Çanakkale Savaşları }M.Kemal

1915

İç:

M. Kemal, Arıburnu muharebelerinde Yarbay rütbesi ile görev yapmıştır.

S. V. Mehmed Reşad Said Halim Paşa { 1915 Çanakkale Savaşları }M.Kemal

23 MART 1915

Kişi:

M.Kemal'e Aziz Alexander Nişanı

S. V. Mehmed Reşad Said Halim Paşa { 1915 Çanakkale Savaşları }M.Kemal

30 NİSAN 1915

Kişi:

M.Kemal'e Gümüş İmtiyaz Madalyası

1 HAZİRAN 1915

Kişi:

M.Kemal Miralay (Albay)

15 TEMMUZ 1915

Kişi:

M.Kemal'e Harp Madalyası

28 TEMMUZ 1915

Kişi:

M.KEMAL ÖZLÜK DOSYASI: 15 Temmuz 331 (28 Temmuz 1915) tarihinde 15nci Kolordu Kumandanlığı'na ve seneyi mezkûrede (Ağustos) 16ncı Kolordu Komutanlığı'na tayin buyrulmuştur.

M.Kemal'e Gümüş Liyakat Madalyası.

1 EYLÜL 1915

Kişi:

S. V. Mehmed Reşad Said Halim Paşa { 1915 Çanakkale Savaşları }M.Kemal

28 ARALIK 1915

Kişi:

M.Kemal'e Demir Salip Nişanı

S. V. Mehmed Reşad Said Halim Paşa { 1915 Çanakkale Savaşları }M.Kemal

17 OCAK 1916

Kişi:

M.Kemal'e Altın Liyakat Madalayası

27 OCAK 1916

Kişi:

M.KEMAL ÖZLÜK DOSYASI: 14 Kânunusani 331 (27 Ocak 1916) tarihinde tebdil havasının hitamına mebni 16ncı Kolordu'ya İltihak buyrulmuştur.

M.Kemal'e Üçüncü Rütbe'den Osmani Nişanı

1 ŞUBAT 1916

Kişi:

13 MART 1916

Kişi:

M.Kemal'e İki Sene Kıdem

M.Kemal 16. Kolordu Görevinde

26 MART 1916

İç:

S. V. Mehmed Reşad Said Halim Paşa { 1914 Kafkas Cephesi }M.Kemal

1 NİSAN 1916

Kişi:

M.Kemal Mirliva (Tuğgeneral)

M.Kemal'e Avusturya-Macaristan Liyakat Madalyası

27 TEMMUZ 1916

Kişi:

S. V. Mehmed Reşad Said Halim Paşa { 1914 Kafkas Cephesi }M.Kemal Ermeniler CHP Kurtuluş Rusya

7 AĞUSTOS 1916

Dış:

Kurtuluş: Muş ve Bitlis

12 ARALIK 1916

Kişi:

M.Kemal'e İkinci Rütbe'den Mecidi Nişanı

M.Kemal'e Alman Madalyası

24 ARALIK 1916

Kişi:

S. V. Mehmed Reşad Said Halim Paşa M.Kemal Almanya

7 MART 1917

Kişi:

M.Kemal'in 2. Ordu Komutanlığna Ataması

S. V. Mehmed Reşad Talat Paşa { 1914 Kafkas Cephesi }M.Kemal

19 MART 1917

Kişi:

M.Kemal'e İkinci Rütbeden Osmani Nişanı

S. V. Mehmed Reşad Talat Paşa { 1915 Filistin Cephesi }M.Kemal

5 TEMMUZ 1917

Kişi:

M.KEMAL ÖZLÜK DOSYASI: 5 Temmuz 333 (5 Temmuz 1917) tarihinde 7nci Ordu (Halep Yıldırım Orduları Grubu) Kumandanlığı'na tayin buyrulmuştur.

9 EYLÜL 1917

Kişi:

M.Kemal'e İkinci Sınıf Demir Haç

M.Kemal'e Altın İmtiyaz Madalyası

23 EYLÜL 1917

Kişi:

9 EKİM 1917

Kişi:

M.Kemal 2. Ordu Komutanı

11 EKİM 1917

Kişi:

M.KEMAL ÖZLÜK DOSYASI: 11 Teşrinievvel 333 (11 Ekim 1917) tarihinde bir ay müddetle İstanbul'a mezunen gitmişler ve rahatsızlıklarına mebni tedavi edilmek üzere üç ay mezuniyet verilmiştir.

Almanya Gezisi veliaht Refakatı

7 ARALIK 1917

Kişi:

S. V. Mehmed Reşad Talat Paşa M.Kemal Almanya

16 ARALIK 1917

Kişi:

M.Kemal'e Birinci Rütbe'den Kılıçlı Mecidi Nişanı

M.Kemal'e Birinci Rütbe'den Kılıçlı Kron Dö Prus Nişanı

19 ŞUBAT 1918

Kişi:

S. V. Mehmed Reşad Talat Paşa M.Kemal Almanya

11 MAYIS 1918

Kişi:

M.Kemal'e Harp Madalyası

13 MAYIS 1918

Kişi:

M.KEMAL ÖZLÜK DOSYASI: 13 Mayıs 334 (13 Mayıs 1918) tarihinde bera-i tedavi Viyana'ya azimet buyurmuştur.

S. VI. Mehmed Vahidettin Talat Paşa M.Kemal

7 AĞUSTOS 1918

Kişi:

M.Kemal Fahri Yaveran

19 EYLÜL 1918

Dış:

Nablus Meydan Muharebesi

S. VI. Mehmed Vahidettin Talat Paşa { 1915 Filistin Cephesi }M.Kemal İngiltere

31 EKİM 1918

Kişi:

M.Kemal Yıldırım Ordular Komutanı

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed İzzet Paşa { 1915 Filistin Cephesi }1. İstiklal Mücadelesi M.Kemal

KASIM 1918

Kişi:

M.KEMAL ÖZLÜK DOSYASI: Teşrinisani 334 (Kasım 1918) Tarihinde Grubun Lağvı üzerine Harbiye Nezareti emrine alınmıştır.

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed İzzet Paşa { 1915 Filistin Cephesi }1. İstiklal Mücadelesi M.Kemal

5 KASIM 1918

İç:

M. Kemal - Ali Fuat Paşa Görüşmesi

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed İzzet Paşa 1. İstiklal Mücadelesi M.Kemal

5 KASIM 1918

İç:

Teceddüt Fırkası

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed İzzet Paşa 1. İstiklal Mücadelesi STK ve Partiler M.Kemal Beyaz Türkler

1918

İç:

M.Kemal'in İstanbul Faaliyetleri

Mondros Mütarekesi'nin ardından İstanbul'a gelen Mustafa Kemal, yabancı ve yerli birçok kişiyle görüşür.

Ahmet İzzet Paşa hükümetinde Harbiye Nazırlığı görevi almaya çalışır, Tevfik Paşa hükümetinin güvenoyu almaması için uğraşır, padişahı ziyaret eder. Ancak bu girişimlerinden olumlu bir sonuç alamaz. Bunun üzerine Mustafa Kemal, Şişli'deki evinde arkadaşlarıyla birlikte ne yapılması gerektiği üzerine çalışmaya başlar. Ali Fuat, Kazım Karabekir, Rauf, İsmet, Tevfik Rüştü Beyler, o dönemde eve gelip gidenlerin başlıcalarıdır.

Mustafa Kemal'in Şişli'deki evinde hükümet darbesi yapmak amacıyla ihtilalci bir komite kurulur. Hedefleri padişahı devirmek, hükümeti düşürmek ve yeni bir hükümet kurmaktır.
Mustafa Kemal, Falih Rıfkı Atay'a anlattığı anılarında bu ihtilalci komiteyi anlatır: "Bir gün Fethi Bey ve dört müşterek arkadaşımızla birlikte, bir hayli münakaşadan sonra, ihtilalci bir komite kurmaya karar verdik ve ihtilalci tedbirler düşünmeye başladık: Padişahı değiştirmek, kabineyi düşürmek, yeni bir kabine kurarak daha azimli hareketlere başvuru gibi..."

Falih Rıfkı Atay, Mustafa Kemal'in İstanbul'daki çabalarının sonucunu şöyle değerlendirir: "Günler geçti, geçti. Mustafa Kemal ve bazı arkadaşları şu kanaate vardılar ki, Vahdettin'i öldürmekten, hükümeti düşürmekten esaslı bir netice almaya imkan yoktu." Bu denemenin yarar getirmeyeceğini anladıklarında, Anadolu'ya geçmenin tek çıkar yol olduğuna kanaat getirir.

Mustafa Kemal, bu noktayı Vakit gazetesi başyazarı Ahmet Emin Bey'e şöyle anlatır: "…İstanbul'da oturup milleti haberdar etmek imkanı da kalmamıştı. Dolayısıyla yapılacak şeyin İstanbul'dan çıkıp milletin içine gitmek ve orada çalışmak olduğuna karar verdim."
Mustafa Kemal, Nutuk'ta o zaman düşünülen kurtuluş çarelerini sıraladıktan sonra şöyle der:
"Efendiler. Bu vaziyet karşısında bir tek karar vardı. O da hakimiyeti milliyeye müstenit, kayıtsız şartsız müstakil yeni bir Türk Devleti tesis etmek!"
"İşte, daha İstanbul'dan çıkmadan evvel düşündüğümüz ve Samsunda Anadolu topraklarına ayak basar basmaz tatbikatına başladığımız karar, bu karar olmuştur."

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa 1. İstiklal Mücadelesi M.Kemal

11 NİSAN 1919

İç:

Karabekir-M.Kemal Görüşmesi

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa 1. İstiklal Mücadelesi M.Kemal

30 NİSAN 1919

Kişi:

M.Kemal 9.Ordu Müfettişi

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa 1. İstiklal Mücadelesi M.Kemal

15 MAYIS 1919

İç:

Vahdettin-M.Kemal Görüşmesi

Mustafa Kemal, Yıldız Sarayı Küçük Mabeyn Köşkü'nde Padişah Vahdettin VI. Mehmet ile görüştü. Bu görüşmeden sonra ertesi gün sabah erken saatlerde tekrar bir görüşmeleri oldu.

Mustafa Kemal Paşa, Samsun yolculuğundan seneler sonra, Bandırma Vapuru ile yola çıkmadan önce Yıldız Sarayı'nda Sultan Vahideddin'i ziyarete gittiğini anlatır ve görüşmelerini hatıralarında şöyle nakleder:

"...Yıldız Sarayı'nın ufak bir salonunda Vahideddin'le âdeta diz dize denecek kadar yakın oturduk. Sağında dirseğini dayamış olduğu bir masa ve üstünde bir kitap var. Salonun Boğaziçi'ne doğru açılan penceresinden gördüğümüz manzara şu: Birbirine muvazi (paralel) hatlar üzerinde düşman zırhlıları! Bordalarındaki toplar, sanki Yıldız Sarayı'na doğrulmuş! Manzarayı görmek için, oturduğumuz yerlerden başlarımızı sağa-sola çevirmek kâfi idi.

Vahideddin, hiç unutmayacağım şu sözlerle konuşmaya başladı:

- Paşa, paşa, şimdiye kadar devlete çok hizmet ettin. Bunların hepsi artık bu kitaba girmiştir.

Elini demin bahsettiğim kitabın üstüne bastı ve ilâve etti:

- Tarihe geçmiştir.

O zaman bunun bir tarih kitabı olduğunu anladım. Dikkatle ve sükûnla dinliyordum:

- Bunları unutun, dedi. Asıl şimdi yapacağın hizmet hepsinden mühim olabilir. Paşa, devleti kurtarabilirsin!

...Kendisine basit cevaplar verdim:

- Hakkımdaki teveccüh ve itimada arz-ı teşekkür ederim. Elimden gelen hizmette kusur etmeyeceğime emniyet buyurunuz.

...- Merak buyurmayın efendimiz, dedim. Nokta-i nazar-ı şâhânenizi (görüşünüzü, düşüncenizi) anladım. İrâde-i seniyeniz (emriniz) olursa hemen hareket edeceğim ve bana emir buyurduklarınızı bir an unutmayacağım.

‘Muvaffak ol!' hitâb-ı şahânesine mazhar olduktan sonra, huzurundan çıktım"...

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi M.Kemal

19 MAYIS 1919

İç:

M.Kemal Samsun'a Çıktı

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi M.Kemal

8 TEMMUZ 1919

İç:

M.Kemal'in Ordudan İstifası

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa 1. İstiklal Mücadelesi M.Kemal

7 AĞUSTOS 1919

İç:

Heyet-i Temsiliye

10 Temmuz 1919 Perşembe günü, Vilâyâti Şarkiye Müdafaa-ı Hukuk-ı Milliye Cemiyeti Erzurum Şubesi'ne, Cemiyet Merkezi'nden gelen resmî bir yazı ile, Aza olarak kaydedildi. O zamanki Kanunlara göre de Asker ve Devlet Memurları, "Siyasî Cemiyetler"e aza olamazlardı.

Aynı günkü aynı yazı ile, M. Kemal Paşa, Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti Erzurum Şubesi'nin "Heyet-i Faâlesi Birinci Reisi" ve onunla işbirliği ederek kurtuluşumuz yolunda çalışan Emekli Deniz Kurmay Albayı ve Eski Bahriye Nâzırı, Hüseyin Rauf (ORBAY) Bey de, "İkinci Reis" seçildiler.

Mustafa Kemal Paşa ile Hüseyin Rauf Bey'in, Erzurum Kongresi'ne Erzurum Mümessili olabilmeleri için, onlar şehre gelmeden önceki Cemiyet Kongresince Mümessil seçilen iki Erzurumlu, 20 Temmuz 1919 Pazar günü istifa ederek, yerlerini bu iki kişiye bıraktılar.

23 Temmuz 1919 Çarşamba günü açılan Büyük Erzurum Kongresi'nde, Erzurum Mümessili Mustafa Kemal Paşa, Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti Trabzon şubesinden gelen 17 Mümessille Erzurumluların önceden anlaşması üzere, 38 red oya karşılık 47 kabul oyuyla Kongre Reisi seçildi.

7 Ağustos 1919 Perşembe günü biten Erzurum Kongresinde, bu Kongreyi tertip eden "Vilâyât-ı Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti" ile, "Trabzon Muhâfaza-i Hukuk Cemiyeti"ni birleştirildi ve "Şarkî-Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adıyla, merkezi Erzurum olmak üzere yeni bir Cemiyet kuruldu.

Mustafa Kemal Paşa, o gün, "Şarkî-Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti"ne ve Kongre dağıldıktan sonra, onu temsil ederek çalışacak olan "Temsil Heyeti'ne, "Erzurum Mümessili" seçildi. Aynı gün yapılan "Temsil Heyeti Mümessilleri" toplantısında, Erzurum Mümessili M. Kemal Paşa, "Temsil Heyeti Reisi" seçildi.

Mustafa Kemal, Sivas Kongresi'ni bu sıfatıyla topladı ve Sivas Kongresinde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında tüm Reddi İlhak ve Milli Müdafaa cemiyetleri bir araya toplandı. A-RMH Cemiyetlerinin yönetim unsuru da Heyet-i Temsiliye oldu. 23 Nisan 1920'de Ankara'da Büyük Millet Meclisi açılınca Heyet-i Temsiliye yetkileri TBMM'ye geçmiş oldu.

Heyet-i Temsiliye kadroları, sonraki zamanlarda TBMM'de görev aldılar ve Müdafaa-i Hukuk Grubunu kurdular.

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi Heyet-i Temsiliye Yönetim Hükumet M.Kemal

9 AĞUSTOS 1919

Kişi:

M.Kemal Ordudan İhraç Edildi

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Heyet-i Temsiliye M.Kemal

11 EYLÜL 1919

İç:

Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi Heyet-i Temsiliye STK ve Partiler M.Kemal Ermeniler

22 EKİM 1919

İç:

Amasya Görüşmeleri ve Protokolü

S. VI. Mehmed Vahidettin Ali Rıza Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi Heyet-i Temsiliye M.Kemal

27 ARALIK 1919

İç:

M. Kemal'in Ankara'ya Gelişi

S. VI. Mehmed Vahidettin Ali Rıza Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Heyet-i Temsiliye M.Kemal

18 MART 1920

İç:

İngilizlerin Meclis-i Mebusan'ı Feshi

S. VI. Mehmed Vahidettin Salih Hulusi Paşa { 1918 Boğazlar Cephesi }1. İstiklal Mücadelesi Heyet-i Temsiliye Yönetim M.Kemal Meclis

21 NİSAN 1920

İç:

TBMM Açılış Genelgesi

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi Heyet-i Temsiliye M.Kemal

23 NİSAN 1920

Kişi:

M.Kemal BBM Reisi

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal

25 NİSAN 1920
3 MAYIS 1920

İç:

Muvakkat İcra Encümeni

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti Yönetim Hükumet M.Kemal

3 MAYIS 1920
24 OCAK 1921

İç:

1. İcra Heyeti

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti Yönetim Hükumet M.Kemal

11 MAYIS 1920

İç:

M.Kemal'e İdam Kararı

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal Beyaz Türkler

1 AĞUSTOS 1920

İç:

M.Kemal'in Annesine Mektubu

Muhterem valideciğim, İstanbul'dan ayrılışımdan beri sizlere ancak birkaç telgraftan başka bir şey yazamadım. Bu sebeple büyük merak içinde kaldığınızı tahmin ediyorum. Bilhassa, hakkımda ötekinden berikinden ve gerek gazetelerden işittiğiniz tamam olmayan haberler şüphesiz merakınızı artırmıştır. Şimdi vereceğim bilgilerle tahmin olacağınız için endişe duyacak hiçbir şey yoktur.

Biliyorsunuz ki İstanbul'da iken yabancı devletler, devleti ve ulusu fevkalade sıkıştırmakta ve millete hizmet edebilecek ne kadar adamımız varsa hepsini hapis ve tevkifle, bir kısmını da Malta'ya sürerek herkesi sıkıntıya sokmakta pek ileri gidiyorlardı. Bana nasılsa ilişmemişlerdi. Fakat 3. Ordu Müfettişi olarak Samsun'a ayak basar basmaz İngilizler benden şüphelendiler, Hükümete benim gidiş nedenimi sordular.

Nihayet İstanbul'a çağırılmamı istediler, bunda ısrar ettiler. Hükümette beni kandırarak İstanbul'a gelmemi ve İngilizlere teslim olmamı sağlamak istedi. Bunun derhal farkına vardım. Tabiatıyla kendi ayağımla gidip esir olmam doğru değildi. Padişahımıza gerçek durumu yazdım ve gelemeyeceğimi bildirdim. Zatı şahanede önce uygun buldu. Fakat daha sonra İngilizlerin baskısı artmıştı. Sonunda O'da İstanbul'a dönmemi emretti.

Bu suretle artık resmi görevimde kalmaya imkan görmediğim gibi askerliğimi sürdürdükçe de İngilizlerin ve hükümetin hakkımdaki ısrarına karşı duyulamayacaktı. Bir taraftan da bütün Anadolu halkı, tüm ulus, hakkımda büyük bir sevgi ve güven gösterdi, "seni bırakmayız" dediler. Gerçekte vatan ve milletimizi kurtarabilmek için tek çare, askerliği bırakıp serbest olarak milletin başına geçmek ve milleti tek vücut bir hale getirmekle doğacak kudret ve ulusal gücü kullanmaktan başka çare yoktu. Bende öyle yaptım. Elhamdülillah başarılı oluyorum. Pek yakında elle tutulur sonucu bütün dünya görecektir. Ben bu suretle hareket edince İngilizler derhal yalvarmaya başladı. Ve beni kazanmaya çalıştı. Ve bütün suçu bizim hükümete attılar. Gerçekten hükümette benimle uğraşmak istedi. Fakat gücü buna yetmedi ve yetemez.

1-Daha bir zaman bu şekilde Anadolu içinde çalışmakla her şey hallolacaktır. Yakında Millet Meclisi toplanacak ve meşru bir hükümet iktidara gelecektir. Bende ihtimal o zaman İstanbul'a geleceğim. Sıhhat ve afiyetteyim, katiyen hiç merak etmeyiniz.

2-Salih Bey (Salih Fansa) Fuat Beyden alacağını aldı mı? Bunu bilgi almak bakımından soruyorum. Yoksa her ne olursa olsun, elhamdülillah hiç önemi yoktur. Siz müsterih olunuz ve bir sıkıntınız olursa derhal bana bildiriniz.

3-Bu mektubu getirecek olan "...." size benim hakkımda istediğiniz kadar bilgi verecektir. Kendisiyle bana bazı elbiselerimi gönderiniz.

4-Hemşiremin sıhhati nasıldır. Eve herhangi bir taraftan saldırıda bulunuldu mu? Hala orada mısınız? Çocuklar ne yapıyor, büyüdüler mi?

5- Salih(Fansa) Beyle Madam Salih Bey inşallah sıhhat ve afiyettedirler. Ben kendilerini daima yad ediyorum. Madamın benim hakkımda bir rüyası vardı. Galiba o çıkacaktır. İnşallah yakında sevinç içinde görüşeceğiz.

6-Ben, birkaç güne kadar bir kongre için Sivas'a gideceğim. Tekrar Erzurum'a döneceğim. Tekrar ediyorum: Her işittiğinize önem vermeyiniz. Pekala bilirsiniz ki ben, yaptığımı bilirim. Netice görmeseydim başlamazdım. Saygı ile ellerinizden, hemşiremin gözlerinden öperim.

M. Kemal

.gg1..aa8..yy1920..aaAĞUSTOS.|M.Kemal'in Annesine Mektubu|İÇ|S. VI. Mehmed Vahidettin|Damat Ferit Paşa|1. İstiklal Mücadelesi|Ankara Hükumeti|Anadolu||M.Kemal|

S. VI. Mehmed Vahidettin Damat Ferit Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal

5 ARALIK 1920

İç:

Bilecik Mülakatı

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal

11 ARALIK 1920

İç:

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal Suikast İngiltere

10 MAYIS 1921

İç:

Müdafa-i Hukuk Grubu

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti STK ve Partiler M.Kemal CHP

30 MAYIS 1921

İç:

Çankaya Köşkü

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal

16 TEMMUZ 1921

İç:

Ankara Maarif Kongresi

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti Eğitim M.Kemal
Milli Eğitim Sistemi | DuruVizyon.com

5 AĞUSTOS 1921

İç:

Başkomutan M. Kemal

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti Yasama-Hukuk M.Kemal

26 AĞUSTOS 1921

İç:

"Hatt-ı müdafaa yoktur. Sath-ı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz."

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa { 1919 Batı Cephesi }1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal

19 EYLÜL 1921

Kişi:

M.Kemal'e Gazi ve Mareşal Ünvanı

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa { 1919 Batı Cephesi }1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal

1921

İç:

M.Kemal'in "Batı" Bakışı

Mustafa Kemal, Batı'nın Türkiye ve Türkler için ne anlama geldiğini her yönüyle ele almış, Batı'yla bağımlılık doğuracak herhangi bir ilişkiye girmemişti. Kurtuluş Savaşı'nın en zorlu günlerinde, 1921 sonlarında şunları söylüyordu: "İlkbahara kadar üç ay içinde bu silahları elde edemezsek diplomasi kanallarıyla bir çözüm yolu aramak zorunda kalacağız. Bunu arzu etmiyorum. Biliyorum ki Batı ile uyuşma, Türkiye'nin kaçınılmaz olarak köleleştirilmesi anlamına gelecektir." Bu sözler, savaşın olanaksızlıkları ve silah ihtiyacının yarattığı gerilimlerin duygusal dışa vurumları değildir.

Türk Kurtuluş Savaşı'nın uluslararası boyutunu açıklarken şunları söylemiştir: "Bana göre Türkiye, Doğu ve Batı Dünyası'nın sınırındaki coğrafi konumuyla ilginç bir rol oynuyor. Bu durum, bir yanı ile yararlı iken, diğer yandan tehlikelidir. Batı emperyalizminin Doğu'ya yayılmasını durdurabileceğimiz için, Türkiye'yi öncü olarak gören bütün Doğu halklarının sevgisini kazanmış bulunuyoruz. Diğer yandan, bu durum bizim için tehlikelidir. Çünkü, Doğu'ya yönelen saldırıların bütün ağırlığı, öncelikle bizim üzerimizde yoğunlaşmış bulunuyor. Türk halkı bu konumu ile gurur duymakta ve Doğu'ya karşı bu görevi yerine getirmekten mutlu olmaktadır."

Batı emperyalizmi için şunları söyler: "Biz, Batı emperyalizmine karşı yalnızca kurtuluşumuzu sağlamak ve bağımsızlığımızı korumakla yetinmiyoruz. Aynı zamanda, Batı emperyalistlerinin, güçleri ve bilinen araçlarıyla Türk milletini emperyalist politikalarına araç olarak kullanmak istemelerine engel oluyoruz. Bununla bütün insanlığa hizmet ettiğimize inanıyoruz."

Tüm bu ilkelerden 10 Kasım 1938 günü Atatürk'ün yerine geçen İsmet İnönü'nün, Mustafa Kemal'e 1919 yılında, henüz İstanbul'da iken yazdığı mektupta belitttiği üzere vazgeçilecektir. "Bütün memleketi parçalamadan ülkeyi bir Amerikan denetimine bırakmak, yaşayabilmek için tek uygun çare gibidir."

.gg..aa11..yy1921..aa.|M.Kemal'in "Batı" Bakışı|İÇ|S. VI. Mehmed Vahidettin|Ahmed Tevfik Paşa|1. İstiklal Mücadelesi|Ankara Hükumeti||M.Kemal|

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa 1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal

5 KASIM 1921

Kişi:

Başkomutanlık Süresi 3 Ay Uzadı

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal

1 ŞUBAT 1922

İç:

Revanduz Bölgesi İçin Emir

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa { 1919 Güney Cephesi }1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal İngiltere

5 ŞUBAT 1922

Kişi:

Başkomutanlık Süresi 3 Ay Uzadı

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa { İstiklal Savaşı }1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal

1 EYLÜL 1922

İç:

"Ordular!... İlk hedefiniz Akdeniz'dir… İleri!"

S. VI. Mehmed Vahidettin Ahmed Tevfik Paşa { 1919 Batı Cephesi }1. İstiklal Mücadelesi Ankara Hükumeti M.Kemal

14 OCAK 1923

Kişi:

ö: Zübeyde Hanım

M.Kemal Latife Hanım ile Evlendi

29 OCAK 1923

Kişi:

M.Kemal'in Balıkesir Cuma Hutbesi

7 ŞUBAT 1923

İç:

07 Şubat 1923 BALIKESİR - Zagnos Paşa Camii

"Ey Millet, Allah birdir. Şanı büyüktür. Allah'ın esenliği, sevgisi ve iyiliği üzerinize olsun.

Peygamberimiz efendimiz hazretleri, Cenabı Hak tarafından insanlara dini gerçekleri duyurmaya memur ve elçi seçilmiştir. Temel kanunu, hepimizce bilinmektedir ki, yüce Kur'an'daki mânası açık olan ayetlerdir. İnsanlara feyz ruhu vermiş olan dinimiz, son dindir. En mükemmel dindir. Çünkü dinimiz akla, mantığa, gerçeğe tamamen uyuyor ve uygun düşüyor.

Eğer akla, mantığa ve gerçeğe uymamış olsaydı, bununla diğer ilahi tabiat kanunarı arasında çelişki olması gerekirdi. Çünkü tüm evren kanunlarını yapan Cenabı Hak'tır.

Arkadaşlar; Cenabı Peygamber çalışmasında iki yere, iki eve sahip bulunuyordu. Biri kendi evi, diğeri Allah'ın evi idi. Millet işlerini Allah'ın evinde yapardı. Hazreti Peygamber'in mübarek yolunda bulunduğumuz bu dakikada milletimize; milletimizin bugününe ve geleceğine ait hususları görüşmek maksadıyla bu kutsal yerde Allah'ın huzurunda bulunuyoruz. Beni buna eriştiren Balıkesir'in dindar ve kahraman insanlarıdır. Bundan dolayı çok memnunum. Bu fırsat ile büyük bir sevab kazanacağımı ümit ediyorum.

Efendiler, camiler birbirimizin yüzüne bakmaksızın yatıp kalkmak için yapılmamıştır. Camiler itaat ve ibadet ile beraber din ve dünya için neler yapılmasının gerekli olduğunu düşünmek yani konuşup tartışmak, danışmak için yapılmıştır. Millet işlerinde her kişinin zihnini ayrı ayrı faaliyette bulunması zorunludur. İşte biz de burada din ve dünya için, geleceğimiz ve bağımsızlığımız için, özellikle egemenliğimiz için neler düşündüğümüzü meydana koyalım. Ben yalnız kendi düşüncemi söylemek istemiyorum. Hepinizin düşündüklerinizi anlamak istiyorum. Milli amaçlar, milli irade yalnız bir kişinin düşünmesinden değil, milletin bütün kişilerinin arzularının, emellerinin sonuçlarından ibarettir. Bundan dolayı benden ne öğrenmek, ne sormak istiyorsanız serbestçe sormanızı rica ederim.

Hutbeler hakkında sorulan sorudan anlıyorum ki, bugünkü hutbelerin şekli, milletimizin duygusal fikirleri ve lisanı ile medeni ihtiyaçlarıyla uygun görülmektedir.

Efendiler, hutbe demek topluma hitabetmek, yani söz söylemek demektir. Hutbenin manası budur.

Hutbe denildiği zaman bundan birtakım kavram ve manalar çıkarılmamalıdır. Hutbeyi söyleyen hatiptir. Yani söz söyleyen demektir. Biliyoruz ki, Hazreti Peygamber'in hayatta olduğu mutlu dönemlerde hutbeyi kendisi söylerdi. Gerek Peygamber Efendimiz ve gerek, dört halifenin hutbelerini okuyacak olursanız görürsünüz ki, gerek Peygamberin, gerek dört halifenin söylediği şeyler o günün sorunlarıdır, o günün askeri, idâri, mâli ve siyasi, sosyal konularıdır. İslam toplumunun çoğalması ve İslam ülkeleri gerilemeye başlayınca, Cenabı Peygamber'in ve dört halifenin hutbeyi her yerde bizzat kendilerinin söylemelerine imkân kalmadığından halka söylemek istedikleri şeyleri bildirmeye birtakım kişileri memur etmişlerdir. Bunlar herhalde en büyük ve ileri gelen kişiler idi. Onlar camilerde ve meydanlarda ortaya çıkar, halkı aydınlatmak ve doğru yolu göstermek için bir şart lâzımdı. O da milletin lideri olan kişinin halka doğruyu söylemesi, halkı dinlemesi ve halkı aldatmaması! Halkı genel durumdan haberdar etmek son derece önemlidir. Çünkü, her şey açık söylendiği zaman halkın beyni faaliyet halinde bulunacak iyi şeyleri yapacak ve milletin zararına olan şeyleri reddederek şunun veya bunun arkasından gitmeyecektir. Ancak millete ait olan işleri milletten gizli yaptılar. Hutbelerin halkın anlayamayacağı bir lisanda olması ve onların da bugünün gereklerine ve ihtiyaçlarımıza temas etmemesi, Halife ve Padişah sıfatını taşıyan despotların arkasından köle gibi gitmeye mecbur etmek içindi. Hutbeden amaç halkın aydınlatılması ve ona yol gösterilmesidir, başka şey değildir. Yüz, ikiyüz, hatta bin yıl önceki hutbeleri okumak, insanları cahillik ve çağın gerisinde bırakmak demektir. Hatiplerin normal olarak halkın günlük kullandığı dil ile konuşmaları gereklidir.

Geçen yıl Millet Meclisi'nde söylediğim bir nutukta demiştim ki "Minberler halkın akılları, vicdanları için bir ilim irfan kaynağı, ışık kaynağı olmuştur." Böyle olabilmek için minberlerde söylenecek sözlerin bilinmesi ve anlaşılması, ilim ve fen gerçeklerine uygun olması lazımdır. Hutbeyi verenlerin siyasi olayları, sosyal ve medeni olayları hergün izlemeleri zorunludur. Bunlar bilinmediği takdirde halka yanlış aşılamalar yapılmış olur. Bu nedenle, hutbeler tamamen Türkçe ve günün gereklerine uygun olmalıdır. Ve olacaktır."

Ankara Hükumeti Din Tarihi M.Kemal

17 ŞUBAT 1923

İç:

TBMM Reisliği

M.Kemal'e Aliyülâlâ Nişanı

27 MART 1923

Kişi:

Ankara Hükumeti STK ve Partiler M.Kemal
Dokuz Umde | DuruVizyon.com

8 NİSAN 1923

İç:

Dokuz Umde

25 HAZİRAN 1923

İç:

Mustafa Kemal Paşa, İzmir'den milletvekili seçildi.

Ankara Hükumeti STK ve Partiler M.Kemal CHP

9 EYLÜL 1923

İç:

Halk Partisi Kuruldu.

4 EKİM 1923

Dış:

Cumhuriyet İlanı Haberi

Ankara Hükumeti M.Kemal Amerika ABD

29 EKİM 1923

Kişi:

Kemal Atatürk Cumhurreisi Seçildi

Kemal Atatürk Yönetim Cumhurbaşkanı M.Kemal

21 KASIM 1923

Kişi:

M.Kemal'e İstiklal Madalyası

Kemal Atatürk İsmet İnönü { Kalkınma }M.Kemal CHP

26 AĞUSTOS 1924

İç:

İşbankası Kuruldu.

20 MAYIS 1925

Kişi:

M.Kemal'e Murassa Nişanı

5 AĞUSTOS 1925

Kişi:

Latife Hanım

Kemal Atatürk İsmet İnönü Aktüel M.Kemal

18 ŞUBAT 1926

İç:

"Benim naçiz vücudum birgün elbet toprak olacaktır; fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet pâyidar kalacaktır."

16 HAZİRAN 1926

İç:

Kemal Atatürk İsmet İnönü M.Kemal Suikast

10 HAZİRAN 1927

İç:

Gazi At Koşusu

30 HAZİRAN 1927

İç:

M.Kemal'in Emekliliği

M. Kemal'in Domabahçe İkameti

1 TEMMUZ 1927

İç:

Kemal Atatürk İsmet İnönü M.Kemal İstanbul

27 AĞUSTOS 1927

İç:

Kemal Atatürk İsmet İnönü M.Kemal Suikast

15 EKİM 1927

İç:

Parti Kongresinde Umumi Reis Kemal Atatürk Tarihi Nutkunu Okudu. (Nutuk)

Kemal Atatürk İsmet İnönü M.Kemal CHP

1 KASIM 1927

Kişi:

İkinci Büyük Millet Meclisi Açıldı. Kemal Atatürk İkinci Defa Reisicumhur Seçildi.

Kemal Atatürk İsmet İnönü Yönetim Cumhurbaşkanı M.Kemal

4 KASIM 1927

İç:

Ankarada Müze Önünde Atatürk Heykeli Dikildi.

Kemal Atatürk İsmet İnönü { Kalkınma }M.Kemal Yatırımlar CHP

4 MAYIS 1931

Kişi:

Kemal Atatürk Üçüncü Defa Cumhurreisliğine Seçildi.

Kemal Atatürk İsmet İnönü Yönetim Cumhurbaşkanı M.Kemal

7 HAZİRAN 1931

İç:

Ayasofya'nın Mozaikleri İçin Kazı İzni verildi

Kemal Atatürk İsmet İnönü M.Kemal İstanbul CHP Amerika
AYASOFYA | DuruVizyon.com

5 ŞUBAT 1933

İç:

Ezan Yasağına Tepkiler

Kemal Atatürk İsmet İnönü { Ezan-ı Muhammedi }M.Kemal CHP

29 EKİM 1933

İç:

Cumhuriyetin Onuncu Yılı Büyük Tezahuratla Kutlandı.

"Türk milleti!
Kurtuluş Şavaşı'na başladığımızın on beşinci yılındayız. Bugün Cumhuriyetimizin onuncu yılını doldurduğu en büyük bayramdır. Kutlu olsun!
Şu anda, büyük Türk milletinin bir ferdi olarak, bu kutlu güne kavuşmanın en derin sevinci ve heyecanı içindeyim.

Yurttaşlarım!
Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli, Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyeti'dir. Bundaki muvaffakiyeti, Türk milletinin ve onun değerli ordusunun bir ve beraber olarak, azimkârane yürümesine borçluyuz. Fakat yaptıklarımızı asla kâfi göremeyiz; çünkü daha çok ve daha büyük işler yapmak mecburiyetinde ve azmindeyiz.
Yurdumuzu, dünyanın en mamur ve en medeni memleketleri seviyesine çıkaracağız. Milletimizi, en geniş, refah, vasıta ve kaynaklarına sahip kılacağız. Millî kültürümüzü, muasır medeniyet seviyesinin üstüne çıkaracağız. Bunun için, bizce zaman ölçüsü, geçmiş asırların gevşetici zihniyetine göre değil, asrımızın sürat ve hareket mefhumuna göre düşünülmelidir. Geçen zamana nispetle daha çok çalışacağız, daha az zamanda daha büyük işler başaracağız. Bunda da muvaffak olacağımıza şüphem yoktur.
Çünkü, Türk milletinin karakteri yüksektir; Türk milleti çalışkandır; Türk milleti zekidir. Çünkü, Türk milleti millî birlik ve beraberlikle güçlükleri yenmesini bilmiştir. Ve çünkü, Türk milletinin yürümekte olduğu terakki ve medeniyet yolunda, elinde ve kafasında tuttuğu meşale, müspet ilimdir. Şunu da ehemmiyetle tebarüz ettirmeliyim ki, yüksek bir insan cemiyeti olan Türk milletinin tarihî bir vasfı da, güzel sanatları sevmek ve onda yükselmektir. Bunun içindir ki, milletimizin yüksek karakterini, yorulmaz çalışkanlığını, fıtrî zekâsını, ilme bağlılığını, güzel sanatlara sevgisini ve millî birlik duygusunu mütemadiyen ve her türlü vasıta ve tedbirlerle besleyerek inkişaf ettirmek millî ülkümüzdür. Türk milletine çok yakışan bu ülkü, onu, bütün beşeriyette, hakikî huzurun temini yolunda, kendine düşen medeni vazifeyi yapmakta muvaffak kılacaktır.

Büyük Türk milleti!
On beş yıldan beri, giriştiğimiz işlerde muvaffakiyet vadeden çok sözlerimi işittin. Bahtiyarım ki, bu sözlerimin hiçbirinde milletimin hakkımdaki itimadını sarsacak bir isabetsizliğe uğramadım. Bugün, aynı iman ve katiyetle söylüyorum ki millî ülküye, tam bir bütünlükle yürümekte olan Türk milletinin büyük millet olduğunu, bütün medeni âlem az zamanda bir kere daha tanıyacaktır. Asla şüphem yoktur ki, Türklüğün unutulmuş büyük medeni vasfı ve büyük medeni kabiliyeti, bundan sonraki inkişafı ile, atinin yüksek medeniyet ufkundan yeni bir güneş gibi doğacaktır.

Türk milleti!
Ebediyete akıp giden her on senede, bu büyük millet bayramını daha büyük şereflerle, saadetlerle, huzur ve refah içinde kutlamanı gönülden dilerim.
Ne mutlu Türk'üm diyene!"

M.Kemal'in Selanik'te ki Evi

4 KASIM 1933

İç:

Kemal Atatürk İsmet İnönü Aktüel M.Kemal

12 OCAK 1934

Dış:

Nobel Barış Ödülü Adaylığı

1 KASIM 1934

İç:

Alaturka Musiki

"Atatürk" Soyadı Hakkındaki Kanun Meclis'Çe Kabul Edildi.

24 KASIM 1934

İç:

Kemal Atatürk İsmet İnönü Yasama-Hukuk M.Kemal

1 MART 1935

Kişi:

Kemal Atatürk 4. Defa Cumhurbaşkanı Oldu

Kemal Atatürk İsmet İnönü Yönetim Cumhurbaşkanı M.Kemal

9 MAYIS 1935

İç:

Kemalizm

Kemal Atatürk İsmet İnönü STK ve Partiler M.Kemal CHP

21 AĞUSTOS 1935

İç: